(ΠΑΜE)-(Σύλλογος Προοδευτικών Γυναικών)
(Σωματείο Συνταξιούχων ΙΚΑ)-(ΠΑΜΕ υγείας πρόνοιας [παράρτημα])
(ΠΑΜΕ εκπαιδευτικών γρ.Β.Αττικής)-(Συνδικάτο ΟΤΑ [παράρτημα])
(Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών)-(Π.Α.Σ.ΕΒΕ)
(Σύνδεσμος Συνταξιούχων Δ.Υ. Αθήνας [επιτροπή Β.Π.])

Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου 2014

ΚΛΑΔΟΣ ΦΑΡΜΑΚΟΥ - ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΟΥ ,Απίστευτα κέρδη στις πλάτες εργαζομένων και ασθενών

Ο κλάδος του φαρμάκου κατέγραψε εντυπωσιακή άνοδο στην κρίση, παρά τον περιορισμό της φαρμακευτικής δαπάνης, στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής

Η παραγωγικότητα στο ζενίθ, τα εργασιακά δικαιώματα στο ναδίρ

Ο κλάδος του Φαρμάκου - Καλλυντικού είναι ένας από τους πιο «δυναμικούς» και κερδοφόρους κλάδους της ελληνικής βιομηχανίας. Ταυτόχρονα, όμως, είναι κι ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι η καπιταλιστική ανάπτυξη, η ανταγωνιστικότητα, η επιχειρηματικότητα «περπατούν» πάνω στην επίθεση που γίνεται στα δικαιώματα των εργαζομένων και μέσα από το ξεζούμισμα των Ασφαλιστικών Ταμείων και των ασθενών, αφού εμπορεύονται κυριολεκτικά ένα αγαθό «ζωής και θανάτου».
Οι επιχειρηματικοί όμιλοι του κλάδου χτυπήθηκαν λιγότερο από την κρίση, γρήγορα εμφάνισαν σημάδια σταθεροποίησης και ανάκαμψης, ενώ τα τελευταία στοιχεία δείχνουν άνοδο και στην παραγωγή, στις πωλήσεις, στις εξαγωγές. Αντιστρόφως ανάλογα, η επίθεση προς τους εργαζόμενους του κλάδου οξύνεται με απολύσεις, ευέλικτες μορφές εργασίας, ατομικές συμβάσεις.
Τα στοιχεία που δίνει ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας είναι αποκαλυπτικά: «Αναλύοντας τα στοιχεία του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής για το σύνολο της μεταποίησης προκύπτει:Η ύφεση της ελληνικής οικονομίας επηρέασε σχεδόν το σύνολο της μεταποίησης, με τον δείκτη να διαμορφώνεται το 2013 σχεδόν κατά 30% χαμηλότερα έναντι του 2005.
Αντίθετα, ο υποκλάδος της μεταποίησης που αφορά στην παραγωγή φαρμάκων κατέγραψε εντυπωσιακή άνοδο, παρά τον περιορισμό της φαρμακευτικής δαπάνης στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής. Ετσι, ο δείκτης μέχρι το 2010 κατέγραφε ανοδική πορεία, σε αντίθεση με πολλούς άλλους κλάδους που συρρικνώνονταν, ενώ η σχετικά μικρή κάμψη της περιόδου 2011-2012, υπερκαλύφθηκε το 2013, με τον δείκτη να διαμορφώνεται στις 164,4 μονάδες.
Ο κλάδος εγχώριας παραγωγής φαρμάκων παρουσιάζει αυξανόμενη συμμετοχή στην εγχώρια βιομηχανική παραγωγή, ενώ ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ η Ελλάδα καταλαμβάνει υψηλή θέση όσον αφορά το μερίδιο της παραγωγής φαρμακευτικών σκευασμάτων ως προς τη συνολική βιομηχανική παραγωγή.
Η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία χαρακτηρίζεται από υψηλή παραγωγικότητα εργασίας, ενώ, λαμβανομένου υπόψη του μεγέθους της, σημειώνει την υψηλότερη επίδοση μεταξύ των κλάδων της εγχώριας μεταποίησης στην ένταση της επενδυτικής δραστηριότητας. Ετσι οι επενδύσεις είναι κοντά στις 40.000 ευρώ ανά εργαζόμενο, ενώ στην ένταση των επενδύσεων (επενδύσεις προς προστιθέμενη αξία), ο κλάδος του φαρμάκου βρίσκεται πρώτος ανάμεσα στους υπόλοιπους κλάδους της μεταποίησης με ποσοστό 65%.
Στο στενό πυρήνα της παραγωγής φαρμάκου η απασχόληση στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στις 13.600 άτομα το 2013, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, μειωμένη κατά 2,9%, ενώ επανήλθε στα επίπεδα του 2011».
Η Ομοσπονδία Φαρμάκου και το κλαδικό Συνδικάτο της Αττικής με απανωτές παρεμβάσεις και κινητοποιήσεις, παλεύουν να βάλουν εμπόδια στα εργοδοτικά σχέδια. Μαζί με τους εργαζόμενους αντιστέκονται στην επίθεση, διεκδικούν σταθερή δουλειά, κλαδική ΣΣΕ στα επίπεδα του 2009, σαν βάση για αυξήσεις, να παρθούν πίσω απολύσεις, να αποφευχθεί η πλήρης ανατροπή του ωραρίου, όπως σχεδιάζουν οι εργοδότες.
Η Ομοσπονδία και το Συνδικάτο καλούν τους εργαζόμενους και όλο το λαό να συσπειρωθούν στην πάλη για δωρεάν φάρμακο για το λαό, για έναν ενιαίο κρατικό φορέα παραγωγής, εισαγωγής, διακίνησης και έρευνας φαρμάκου, ώστε να πάψει το φάρμακο και η έρευνα να είναι στα χέρια των επιχειρηματικών ομίλων και οι εργαζόμενοι του κλάδου να δουλεύουν σε αξιοπρεπείς συνθήκες και με εξασφαλισμένα δικαιώματα
Το βασικό ερώτημα: Ανάπτυξη για ποιον;
Οι επιχειρηματικοί όμιλοι σχεδιάζουν μακροπρόθεσμα και προχωρούν σε αναδιαρθρώσεις, με μοναδικό στόχο τη διασφάλιση της κερδοφορίας, της ανταγωνιστικότητας, της απρόσκοπτης επιχειρηματικής δράσης και της ανάπτυξής τους. Οι γενικότεροι επιχειρηματικοί σχεδιασμοί αφορούν τόσο τις περιόδους της κρίσης, όσο και τις αντίστοιχες της ανάπτυξης, έχουν μεγάλο βάθος και ορίζοντα.
Τέτοιες αναδιαρθρώσεις έχουν ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις επιταχύνθηκαν λόγω της καπιταλιστικής κρίσης: Περιορίζουν ή και καταργούν σε μια χώρα κομμάτια δραστηριοτήτων, είτε στην παραγωγή, είτε στη διακίνηση, χρησιμοποιούν και τα ηλεκτρονικά μέσα για πωλήσεις, δίνουν κομμάτια υπηρεσιών - όπως λογιστήρια - σε εξωτερικούς συνεργάτες.
Αυτό για τους εργαζόμενους «μεταφράζεται» σε απολύσεις, εντατικοποίηση, ελαστική εργασία. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα έχουν χαθεί εκατοντάδες θέσεις εργασίας - κυρίως ιατρικών επισκεπτών, που συμπαρασύρουν όμως κι άλλες ειδικότητες. Ας δούμε ορισμένες περιπτώσεις:
  • Η «Sandoz» πρόσφατα σταμάτησε τελείως τη δραστηριότητά της στην Ελλάδα, ενώ τα προηγούμενα χρόνια είχε ενοικιαζόμενους ιατρικούς επισκέπτες με 600 ευρώ μισθό.
  • Στη Glaxosmithklein (GSK) στην Ελλάδα, αφού έκλεισε την παραγωγή από το 1997, προχώρησε σε κλείσιμο τοπικών γραφείων που είχε σε διάφορες περιοχές, στη μεταφορά δραστηριοτήτων σε εξωτερικούς συνεργάτες αλλά και στη μητρική εταιρεία. Η υλοποίηση των σχεδίων της εταιρείας πληρώθηκε και εξακολουθεί να πληρώνεται από τους εργαζόμενους, με περικοπές δικαιωμάτων και απολύσεις. Η GSK είναι από τις πιο ισχυρές πολυεθνικές επιχειρήσεις κι αυτό δεν αντιπαρέρχεται το γεγονός ότι στην Ελλάδα έχουν απομείνει οι μισοί εργαζόμενοι την τελευταία 6ετία.
  • Μια σειρά επιχειρηματικοί όμιλοι, όπως οι «Sanofi - Aventis», «Pfizer», «Rosche», «Squibb» έχουν προχωρήσει σε αθρόες απολύσεις. Το κλείσιμο του ομίλου «ALAPIS» άφησε στο δρόμο 1.500 εργαζόμενους, οι οποίοι επιπλέον δεν μπορούν να γραφτούν ούτε στο ταμείο ανεργίας, γιατί η εργοδοσία δεν τους κολλούσε όλα τα ένσημα, ενώ τους οφείλονται δεδουλευμένα κι αποζημιώσεις. Σε ορισμένες επιχειρήσεις οι εργαζόμενοι είναι απλήρωτοι για μήνες. Στη «Lavipharm» και καθυστερήσεις στις πληρωμές υπάρχουν και έχουν συρρικνωθεί οι εργασίες της εταιρείας βάσει συγκεκριμένου σχεδιασμού (σ.σ. κατάργησε το δίκτυο διανομής σε πανελλαδικό επίπεδο).
Οι κεφαλαιοκράτες στο Φάρμακο χαρακτηρίζουν τις εξελίξεις αυτές σαν «ανάπτυξη». Το ερώτημα που μένει στους εργαζόμενους να απαντήσουν είναι: Ανάπτυξη για ποιον;
Ατομικές συμβάσεις και εργολαβικά συνεργεία
Η κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας έχει λήξει από τον Ιούλη του 2010 και, παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειες τηςΟμοσπονδίας Εργαζομένων Φαρμακευτικών και Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδας (ΟΕΦΣΕΕ), οι φαρμακοβιομήχανοι αρνούνται να υπογράψουν νέα. Ο κλάδος του Φαρμάκου βγαίνει από την κρίση συγκροτημένος και δυναμικός, ενώ ταυτόχρονα οξύνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων. Προκειμένου να προχωρήσει η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, θέλουν εργαζόμενους όσο το δυνατό φθηνότερους, με λιγότερα δικαιώματα, ανοργάνωτους, πιο ευέλικτους στις «αλλαγές».
Στην καλύτερη περίπτωση, οι αποδοχές των εργαζομένων που έχουν προσληφθεί πριν το 2010, είναι καθηλωμένες. Οι νέες προσλήψεις γίνονται πλέον με ατομικές συμβάσεις, κατά κανόνα με μισθούς λίγο πάνω από το βασικό. Υπάρχουν, όμως, και επιχειρήσεις, όπως το εργοστάσιο της ΒΙΟΣΕΡ στα Τρίκαλα, όπου έχουν γίνει προσλήψεις με 586 ευρώ, αξιοποιώντας το δώρο που τους κάνουν οι νόμοι. Παράλληλα, τα τελευταία δύο χρόνια υπάρχει μιααυξητική τάση των εργολαβικών συνεργείων στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις (π.χ. ΦΑΜΑΡ, Σαράντης).
Σε ορισμένες, μάλιστα, το ποσοστό των ενοικιαζόμενων πάει να ξεπεράσει αυτό των μόνιμων. Αντίστοιχα, όλο και περισσότεροι νέοι επιστήμονες απασχολούνται με voucher ή μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης από πανεπιστήμια για λίγους μήνες με 300 - 400 ευρώ μισθό.
Ο όμιλος της «ΦΑΜΑΡ» επιβάλλει ατομικές συμβάσεις στους εργαζόμενους. Στο εργοστάσιο στον Αλιμο υποχρέωσε τους περίπου 100 εργαζόμενους σε υπογραφή ατομικών συμβάσεων 3μηνης διάρκειας μετατρέποντας την πλήρη εργασία σε 4ωρη, με αντίστοιχη μείωση μισθού. Στο ένα από τα δυο εργοστάσια τουΑυλώνα έχει επιβάλει ατομικές συμβάσεις με μείωση 10% στους περίπου 60 εργαζόμενους στο τμήμα συσκευασίας - διανομής. Εκτός, όμως, από τη μείωση των αποδοχών, βγάζει τους εργαζόμενους από τους όρους της κλαδικής σύμβασης και τους εντάσσει στην Εθνική Συλλογική, δηλαδή δεν αναγνωρίζονται πλέον κλαδικά επιδόματα, παρά μόνο σαν οικειοθελής παροχή του εργοδότη.

                                          Στο στόχαστρο και το ωράριο

Το «σπάσιμο» του ωραρίου 8ωρο - 5ήμερο (Δευτέρα έως Παρασκευή), όπως κατοχυρώνεται και στην κλαδική ΣΣΕ, αποτελούσε πάγια απαίτηση των φαρμακευτικών επιχειρήσεων. «Πάντοτε όταν διαπραγματευόμασταν για ΣΣΕ οι φαρμακοβιομήχανοι έθεταν το ζήτημα του ωραρίου, ως "παρωχημένου" όρου της σύμβασης». Αυτήν την περίοδο, με μπροστάρηδες τους ιδιοκτήτες φαρμακαποθηκών - έχοντας εξασφαλίσει και αποφάσεις δημάρχων - Αθήνας, Μοσχάτου, Καλλιθέας, Φαλήρου - πάει να καθιερωθεί το Σάββατο σαν εργάσιμη μέρα, ενώ σήμερα θεωρείται αργία και πληρώνεται υπερωριακά. Αυτή η εξέλιξη, αν επικρατήσει στο χονδρεμπόριο, θα αγγίξει σίγουρα και τα εργοστάσια και όλες τις επιχειρήσεις φαρμάκου - καλλυντικού.
Οπως σημειώνει στον «Ριζοσπάστη» ο Στάθης Σταθουλόπουλος, πρόεδρος του Συνδικάτου Φαρμάκου - Καλλυντικού Αττικής: «Για παράδειγμα, η "ΦΑΡΜΑΣΕΡΒΙΣ" έχει κάνει σε νεοπροσληφθέντες συμβάσεις για δουλειά Τρίτη - Σάββατο. Η Φαρμακαποθήκη "Παπανικολόπουλος" έχει καθιερώσει να δουλεύουν μια ώρα λιγότερη τις καθημερινές και να τις δουλεύουν το Σάββατο. ΣτηLION (ανήκει στον όμιλο Λέλου με φαρμακαποθήκες σε όλη τη χώρα) έχουν καταρτίσει επιχειρησιακές συμβάσεις με Ενώσεις Προσώπων με μισθούς 586 ευρώ και κυλιόμενο ωράριο».
«Στην ουσία, αυτές οι συμβάσεις είναι εικονικές, γιατί ούτε οι εργαζόμενοι δεν ήξεραν ότι υπάρχουν. Είναι ενδεικτικό ότι με παρέμβαση του κλαδικού Συνδικάτου και της Ομοσπονδίας έγινε γνωστό. Τις ανακαλύψαμε τυχαία στο Πρωτοδικείο, ψάχνοντας να δούμε τι συμβαίνει στον κλάδο! Στη LION υπέγραφε τη σύμβαση ο προϊστάμενος, ο διευθυντής, ο προσωπάρχης σαν μέλος της Ενωσης Προσώπων, σαν εκπρόσωπος των εργαζομένων!», συμπληρώνει ηΓιώτα Ταβουλάρη.
Αλλά και στα Φαρμακεία επικρατεί ασυδοσία, ιδιαίτερα μετά τηναπελευθέρωση του ωραρίου: Ατομικές συμβάσεις με μισθούς ακόμη και 400 ευρώ, δουλειά από το πρωί ως το βράδυ, χωρίς να πληρώνονται, χωρίς ωράριο και υπερωρίες.

Ομηροι και οι ασθενείς

Παράλληλα με τις γενικευμένες αναδιαρθρώσεις, οι επιχειρηματικοί όμιλοι προχωρούν σε εξαγορές, συμπράξεις και συμφωνίες που αφορούν την έρευνα, την εξέλιξη και διάθεση φαρμάκων. Ενα τεράστιο εμπόριο με αμύθητα κέρδη έχει στηθεί στις πλάτες των ασθενών, ανθρώπων που η ζωή τους κρέμεται από τη θεραπεία. Από τη μια η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας είναι «θαυματουργή», από την άλλη οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, οι χρόνια πάσχοντες πληρώνουν όλο και πιο αδρά, ιδιαίτερα μάλιστα όταν τα φάρμακα είναι άμεσης ανάγκης.
Για παράδειγμα, η ελβετική φαρμακοβιομηχανία «Roche» προχώρησε στη δημιουργία μιας νέας, κοινής εταιρείας με την «Inception Sciences Inc» και τη «Versant Ventures», για την ανάπτυξη θεραπειών σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας. Η κίνηση αυτή αποτελεί μέρος των προσπαθειών της ελβετικής επιχείρησης να διευρύνει περαιτέρω την τεχνογνωσία της, από το μέτωπο του καρκίνου, στην ανάπτυξη θεραπειών για τη νόσο του Αλτσχάιμερ, τη σχιζοφρένεια, καθώς και τη σκλήρυνση κατά πλάκας.
Η ελβετική φαρμακευτική εξαγόρασε την αμερικανική «Seragon Pharmaceuticals» με στόχο εξειδικευμένα φάρμακα κατά τουκαρκίνου του μαστού, ενώ ανακοίνωσε την εξαγορά της «Genia Technologies Inc», μιας ιδιωτικής εταιρείας που αναπτύσσει μια πρωτοποριακή μέθοδο στη συσχέτιση συγκεκριμένων γονιδίων με συγκεκριμένες ασθένειες.
Την ίδια ώρα είναι σύνηθες το φαινόμενο η «Roche» - όπως και όλες οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις - να σταματάει να προμηθεύει νοσοκομεία με αντικαρκινικά φάρμακα αν καθυστερήσει να πληρωθεί ή ορισμένες φορές αν δεν προπληρωθεί, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο έχει προχωρήσει σε 5.000 απολύσεις εργαζομένων.

Αναδημοσιεύεται από τον Ριζοσπάστη της 30ης Νοέμβρη 2014